In de natuur is de eetbare kastanje een langlevende bosboom. Blijkbaar groeit een exemplaar dat meer dan tweeduizend jaar oud is aan de voet van de Etna. De overblijfselen van prehistorische kastanjes werden ontdekt in de buurt van Leipzig. Deze vondst gaat vele eeuwen terug. De bomen en andere planten die daar groeiden, gedijen vroeger in warme klimaten, met opeenvolgende regenachtige en droge seizoenen.
Als je ook geïnteresseerd bent in het planten van andere bomen, bekijk dan eens andere veel voorkomende soorten loofbomen .
Kastanje (castanea sativa) - stamboom
De naam castanea sativa komt van het kastanjestadje Castanea, gelegen in Tassalia, waar ooit rijke exemplaren van deze soort groeiden. De overblijfselen van enorme kastanjebossen zijn tegenwoordig te zien in de zuidelijke Alpen, Corsica, Sicilië en het Rhônedal. In bosgemeenschappen groeit de paardenkastanje vaak in het gezelschap van bemoste eik en bordeauxrode eik.
Deze boom behoort tot de beukenfamilie en lijkt met zijn groei en gebarsten schors op een eik. Kastanje groeit het beste en gedijt goed in het milde klimaat van Zuid-Europa. Ook in West- en Centraal-Europa kunnen we kastanjes van meer dan honderd jaar oud vinden. De eetbare kastanje kwam hier eeuwen geleden als boom van grote gebruikswaarde. Toen de waarde ervan afnam, begon het verwilderde bosgemeenschappen te creëren. Tegenwoordig groeien zelfs 200- en 300-jarige exemplaren in het wild in de Kaukasus, en sommige Franse kastanjes zijn honderden jaren oud.
De paardenkastanje komt uit Klein-Azië, vanwaar hij eerst naar Griekenland kwam, en vandaar naar Frankrijk, Spanje, Algerije en Italië. In Zuid-Europa groeit het tegenwoordig in het wild in de Balkan en de Apennijnen, voornamelijk in bergachtige streken. De teelt van de kastanje was in de oudheid wijdverbreid. Tegenwoordig groeien de meeste soorten voornamelijk in mediterrane landen. Ook daar wordt veel kastanjes gekweekt. De grootste producenten zijn landen als Spanje, Italië en Portugal. Of misschien bent u ook geïnteresseerd in de teelt van hazelnoten ?
Kastanje (Castanea sativa) in de natuur en tijdens het koken
Kastanje (castanea sativa) - wat is de moeite waard om erover te weten?
In de natuur is het een hoge boom van meer dan dertig meter en een diameter van meer dan twee meter. Eetbare kastanje kan een omtrek hebben van enkele meters. In Polen bevindt zich in de Puck poviat een exemplaar dat groter is dan zes meter in omtrek. In ons land wordt paardenkastanje vooral als sierplant behandeld en komt daarom vooral voor in arboretums, botanische tuinen en parken, en soms ook in particuliere huistuinen .
De eetbare kastanje is een eenhuizige boom. Kleine witte mannelijke bloemen worden verzameld in rechtopstaande stekelige bloeiwijzen, tot twintig centimeter lang, terwijl de vrouwelijke bloemen de vorm hebben van knoppen en ingebed zijn aan de basis van sommige mannelijke bloeiwijzen. De bloemen ruiken sterk naar visolie en zijn een bron van nectar. Ze verschijnen rond het begin van juni en juli en worden bestoven door wind en insecten. Wanneer het tijd is voor de kastanje om vrucht te dragen, ontwikkelen ze bruine noten (zaden) die in twee of drie zijn ingebed in een zeer doornige hoes. Wanneer de kastanje volledig vrucht draagt, barst het fruit en valt begin oktober op de grond.
De eetbare kastanje heeft een diep en goed ontwikkeld wortelstelsel. Jonge scheuten zijn meestal olijfgroen of roodbruin. De stam van de kastanjeboom is vrij kort en op oudere leeftijd is hij vaak gebarsten, en de wortels groeien vaak uit de weg, die in een jaar een meter hoog kan worden. Het snijbare, flexibele en vochtbestendige hout van deze plant wordt gebruikt om meubels van te maken. De paardenkastanjeboom heeft donkergroene, enkele, langwerpige-elliptische, gekartelde bladeren die een lengte van twintig centimeter bereiken. Ze zijn glanzend en leerachtig. In de herfst worden ze geelbruin en vallen dan op de grond. Lees ook wat je moet weten over de walnootteelt .
Kastanje in de Europese keuken
De eetbare kastanjes zijn broodvormig en hebben een diameter van twee tot drie centimeter. In Zuid-Europa worden ze gebruikt in de farmaceutische en zoetwarenindustrie, maar ook direct in de keuken. Eetbare kastanjes bevatten veel calorieën. Meer dan de helft van hun samenstelling is zetmeel en bijna een kwart is suiker. De kastanjefruit bevat ook veel eiwitten, fruitzuren, vetten, pectines, tannines, glycosiden, magnesium, kalium, ijzer en vitamines B, C en K. Kastanjehoning wordt ook zeer gewaardeerd, omdat het een zweetdrijvend en slijmoplossend effect heeft. Vet wordt ook gewonnen uit kastanjes.
In Frankrijk worden gepelde kastanjes gegeten, gekookt in gezouten water of in melk met toevoeging van kruiden. Geroosterd of gekonfijt in suiker, ze zijn erg populair bij kinderen. Geroosterd gevogelte wordt gevuld met kastanjes. In sommige streken worden ze in de zon gedroogd en in de rook gerookt. Gebakken kastanjes worden als een grote delicatesse beschouwd. Voordat het fruit in de oven wordt geplaatst, wordt het aan de bolle kant diep gesneden en in een beetje water op de bakplaat gelegd. Schil de kastanjes terwijl ze heet zijn. Ze worden op dezelfde manier op de grill bereid. Gemalen kastanjes worden op hun beurt geserveerd als puree of koekjes.
In Corsica en Italië werden vroeger kastanjes gebruikt om brood te maken. Ook vandaag de dag wordt paardenkastanje fruit gebruikt in combinatie met tarwe- of gerstmeel als toevoeging bij het bakken van brood. Tot de Tweede Wereldoorlog werden kastanjes veel gebruikt in de voeding van mensen en dieren. Hun fokkerij bracht in die tijd een jaarlijkse oogst op van maximaal twee ton. Toen er een tekort aan granen was, waren kastanjes alledaags voedsel op het platteland, daarom was het planten ervan zo welkom. Tegenwoordig worden in sommige landen geroosterde kastanjes op straat verkocht, wat een toeristische attractie is. Of misschien heeft u ook interesse om Ripe in de tuin te telen ?
Handig tuingereedschap voor geweldige prijzen - bekijk ze!
Teelt van paardenkastanje (castanea sativa)
Kastanje kweken onder Poolse omstandigheden
Als het om deze loofbomen gaat, is de kastanje erg gevoelig voor lente- en herfstvorst. Oude kastanjes zijn meestal niet bang voor vorst, maar jonge bomen bevriezen meestal van bovenaf. Het stimuleert echter de ontwikkeling van knoppen in de lagere delen, iets boven de grond. Van hen zullen later spruiten groeien en zich vormen tot nieuwe stammen en struiken. Het is ook een manier om kastanjes te reproduceren. Omdat paardenkastanje in Polen een zeer zeldzame soort is, is de fokkerij bij ons niet populair. Het wordt aanbevolen om kastanjes te planten in warmere streken van het land - in grote tuinen en parken.
Kastanje krijgt graag veel zon en vocht. Deze boom groeit het beste in diepe zand- of leemgronden. Kastanje planten in kalkrijke bodems wordt niet aanbevolen. De eerste tien jaar nadat de stekken wortel hebben geschoten, groeien deze bomen heel langzaam, terwijl ze de komende veertig jaar intensief groeien. Twintig of dertig jaar oude bomen bloeien, maar na zes jaar bloeien ze op scheuten. Eetbare kastanje is een soort die bestand is tegen vervuiling en droogte.
In tuinen worden meestal zaailingen van nobele variëteiten geplant, die twee tot vijf jaar oud zijn. Dergelijke variëteiten bloeien in het vijfde of zesde jaar na het planten, hoewel slechts enkele jaren oude exemplaren volledige vruchtbaarheid bereiken. In Polen zijn kastanjezaailingen op sommige kwekerijen verkrijgbaar. De zaden kunnen echter online worden gekocht.
Eetbare kastanje - cultivars
Eetbare kastanjes van de meest nobele variëteiten worden in het Frans marons genoemd. Hun voortplanting is alleen vegetatief. In kwekerijen wordt vermeerdering uitgevoerd door occultatie of enten, en planten worden verkocht als stekken van meerdere jaren. De minder nobele kastanjes worden in het Frans ook wel châtaigne genoemd. Deze variëteiten kunnen vegetatief of uit zaden worden vermeerderd. Zaden zijn bijvoorbeeld verkrijgbaar bij een vriendelijke buur.
De soorten paardenkastanje verschillen in bloei en vruchtrijping, bladverkleuring in de herfst, plantbouw, kroonvorm etc. Pyramidalis- en fastigiata-variëteiten hebben een smal piramidale kroon. Lancet-bladeren kenmerken de asplenifolia-variëteit, terwijl de ronde - rotundifolia en de grote en mooi glanzende - glabra-variëteit. Bladeren met gele vlekken of randen van deze kleur zijn kenmerkend voor de variëteiten aureomaculata en aureomarginata, crèmekleurig - albomarinata en verkleurd zilver - de variëteit argenteovariegata. De bladeren van de argenteomarginata hebben witte randen. De rode bladeren zijn op hun beurt van de purpurea-variëteit en de gele in de herfst - door Vincent van Gogh.
De teelt van kastanjes vereist vooral warmte en zonneschijn. Sinds enkele jaren is het planten van kastanjes ook in ons land populair. We kunnen echter niet garanderen dat deze planten de winter in de volle grond zullen overleven en blijven groeien. Als dat het geval is, zal de kastanje vele decennia groeien en vrucht dragen. Deze boom heeft niet al te veel aandacht nodig, dus het planten is zeer voordelig. We kunnen beschutting zoeken onder een enorme kroon en de schapen in de keuken gebruiken. Eetbare kastanje is ook erg spectaculair, wat zich perfect vertaalt in de sfeer van de tuin.
Literatuur:
- Czekalski M., Eetbare kastanje. (Deel I). "Szkółkarstwo" 2018 nr. 1, blz. 21-26.
- Halbański M., Lexicon van culinaire kunsten. Warschau 1986.
- Lewkowicz-Mosiej T., Exotische groenten. Medicinale eigenschappen en toepassing. Krakau 2013.
- Mika A., Eetbare kastanje. "Działkowiec" 2015 nr. 5, p.37.
- Petermann J., Tschirner W., Interessante Botany. Warschau 1987.
- Podbielkowski Z., Vegetatie van de wereld. Warschau 1987.
- Pokorný J., Kaplická J., Trees of Central Europe. Warschau 1980.